Ιστορία των Νεότερων Χρόνων

Α΄ και Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος

Πολύ γνωστή από τους δύο παγκοσμίους πολέμους είναι η οχυρή στενωπός του Ρούπελ, που σχηματίζεται μεταξύ του όρους Αγκίστρου και των ανατολικών προσβάσεων του Μπέλλες. (Μέσα από τη στενωπό αυτή ρέει ο ποταμός Στρυμόνας και κοντά στη βόρεια έξοδό της βρίσκεται η Ελληνοβουλγαρική μεθόριος). Λόγω της στρατηγικής της σημασίας μετά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο κατασκευάσθηκε στη θέση αυτή ανασχετικό σύστημα οχυρών, από τα οποία ισχυρότερο ήταν αυτό του Ρούπελ, που βρίσκεται προς τη βόρεια έξοδο της στενωπού.

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο καταλήφθηκε στις 26 Μαϊου 1916 από τις Βουλγαρογερμανικές δυνάμεις, κάτω από τις εξής συνθήκες: Στις 9.45΄ ώρα ο Διοικητής του οχυρού ταγματάρχης Μαυρουδής ανέκοψε την προέλαση 2 βουλγαρικών συνταγμάτων της 7ης Μεραρχίας, τα οποία αφού πέρασαν το πρωί τη μεθόριο, προήλασαν προς το οχυρό. Ο ταγματάρχης Μαυρουδής εκτελώντας διαταγές άρχισε να βάλλει με το πυροβολικό κατά των συνταγμάτων αυτών, με αποτέλεσμα να ανακόψει την κίνησή τους.

Στη συνέχεια όμως μετά από συνεννόηση με τον Υπουργό Στρατιωτικών διατάχθηκε να παραδώσει το φρούριο, εφ’ όσον το επιτιθέμενο στράτευμα βρισκόταν υπό τη διοίκηση Γερμανού αξιωματικού. Έτσι το οχυρό παραδόθηκε μαζί με το βαρύ οπλισμό του στο Γερμανό αξιωματικό Τιλ.

Το 1941 οι Γερμανοί στην προσπάθειά τους να εισβάλλουν στην Ελλάδα έστρεψαν και πάλι την προσοχή τους στο Μπέλλες και κυρίως στο οχυρό Ρούπελ. Η επίθεση κατά του οχυρού αυτού ήταν από τις μεγάλες στιγμές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Γερμανοί έριξαν στο Ρούπελ όλο το βάρος τους. Η αντίσταση όμως των Ελλήνων ήταν αποτελεσματική. Οι Γερμανικές επιθέσεις, που γίνονταν με ανεξάντλητο πείσμα, αποκρούονταν συνεχώς από την 6η μέχρι το πρωί της 10ης Απριλίου, οπότε έπαψαν οι εχθροπραξίες και το φρούριο παραδόθηκε λόγω της εισβολής των Γερμανών στην Ελλάδα.

Η οργανωμένη ένοπλη εθνική αντίσταση στη χώρα μας στο διάστημα της κατοχής 1941-44 ξεκίνησε από το χωριό Κερδύλια του Νομού Σερρών.

Στις 17 Οκτωβρίου 1941 οι χιτλερικές δυνάμεις πληροφορήθηκαν ότι το ένοπλο ελληνικό αντάρτικο σώμα “Οδυσσέας Ανδρούτσος” πέρασε από το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου, κοντά στα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια. Κύκλωσαν τότε την περιοχή και συνέλαβαν όλους σχεδόν τους άνδρες και τα αγόρια και τους εκτέλεσαν σε ύψωμα, όπου σήμερα υπάρχει το Κοιμητήριο των Πεσόντων. Κάτω από τις σφαίρες των κατακτητών έπεσαν συνολικά 250 άτομα ηλικίας από 15 μέχρι 60 ετών. Κατόπιν οι βάρβαροι κατακτητές πυρπόλησαν τα χωριά κι έδιωξαν τα γυναικόπαιδα μακριά. Σήμερα σώζονται ερείπια σπιτιών και παραμένουν όρθια μόνο οι εκκλησίες των χωριών και το κοιμητήριο των Πεσόντων.

Η εκτέλεση των 250 Κερδυλιωτών είναι η πρώτη εκτέλεση στον Ελλαδικό χώρο. Και η Νιγρίτα όμως δοκιμάστηκε σκληρά από τους Γερμανούς κατά την περίοδο της κατοχής. Μετά από συμπλοκή ανάμεσα σε Γερμανούς κατακτητές και Έλληνες αντάρτες της εθνικής αντίστασης, οι Γερμανοί έβαλαν φωτιά στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις της Νιγρίτας, πυρπόλησαν μεγάλο μέρος της πόλης και συνέλαβαν όλους τους άνδρες και τα γυναικόπαιδα με σκοπό να τους τουφεκίσουν όλους. Με μεσολάβηση όμως του αρχιμανδρίτη Κων/νου Καρδαμένη αφέθηκαν ελεύθερα τα γυναικόπαιδα και οι άνδρες οδηγήθηκαν στο χωριό Καλόκαστρο. Απ’ αυτούς 40 άντρες οδηγήθηκαν και κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία, ενώ οι υπόλοιποι αφέθηκαν ελεύθεροι. Η μεταστροφή αυτή των Γερμανών αποδόθηκε σε θαύμα του Αγίου Νικήτα, τον οποίο τιμούν και ευλαβούνται οι κάτοικοι της Νιγρίτας.

Εκτός όμως από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής, ο Νομός Σερρών αντιμετώπισε ως κατακτητές και τους Βουλγάρους, οι οποίοι κατέστρεφαν με μανία κάθε τι ελληνικό και εκδήλωναν το φοβερό τους μίσος και την απύθμενη κακία τους με βασανισμούς, φυλακίσεις, εκδιώξεις και δολοφονίες σ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής.