Κατηγορίες Πυρκαγιών

Μια πρώτη διάκριση είναι σε αστικές πυρκαγιές (καταστήματα, κατοικίες), πυρκαγιές σε βιομηχανικές ζώνες, σε πλοία, σε αεροδρόμια, σε οχήματα, πυρκαγιές σε δάση.

Από άποψη μεγέθους και έντασης οι πυρκαγιές διακρίνονται σε μεγάλες, μεσαίες και μικρές. Εξαρτώνται δε, από την ποσότητα του καιόμενου υλικού και την έκταση του χώρου.

Μεγάλες πυρκαγιές είναι αυτές που καταλαμβάνουν έκταση άνω των 100τμ. Ο όγκος είναι των καιόμενων υλικών είναι μεγάλος και αναπτύσσεται θερμοκρασία 1000 – 1200 βαθμών κελσίου. Για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών αυτής της κατηγορίας, απαιτείται μεγάλος αριθμός Πυροσβεστικών Δυνάμεων.

Μεσαίες πυρκαγιές είναι αυτές που καταλαμβάνουν έκταση κάτω των 100τμ. Η ποσότητα των καιόμενων υλικών είναι μικρή και η θερμοκρασία που αναπτύσσεται κυμαίνεται από 800 – 1000 βαθμούς κελσίου. Για τη κατάσβεση των πυρκαγιών της κατηγορίας αυτής δεν απαιτείται μεγάλος αριθμός Πυροσβεστικών Δυνάμεων.

Μικρές πυρκαγιές ονομάζουμε τις ενάρξεις και της μικρής έκτασης πυρκαγιές. Οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στην περίπτωση αυτή είναι κάτω των 800 βαθμών κελσίου, και η κατάσβεσή τους μπορεί να γίνει με πρόχειρα μέσα ή με μικρές Πυροσβεστικές Δυνάμεις.
Ανάλογα με τη φύση των καιόμενων υλικών, οι πυρκαγιές κατατάσσονται σε πέντε (5) κατηγορίες:

Κοινές πυρκαγιές ή στερεών ή Α’ κατηγορίας
Οι κοινές πυρκαγιές είναι συνήθως καυσίμων υλικών από ξύλο, χαρτί, υφάσματα, πλαστικές ύλες, ελαστικά.

Το συνηθέστερο κατασβεστικό υλικό που χρησιμοποιείται για την κατάσβεση των πυρκαγιών αυτής της κατηγορίας είναι το νερό.

Πυρκαγιές εύφλεκτων υγρών ή Β’ κατηγορίας
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι πυρκαγιές πετρελαιοειδών, λιπών, χρωμάτων ή άλλων εύφλεκτων υγρών.

Η κατάσβεση των πυρκαγιών αυτών επιτυγχάνεται με τη χρήση μέσων που ενεργούν ως απομονωτικά του οξυγόνου. Κυριότερα μέσα κατάσβεσης των πυρκαγιών εύφλεκτων υγρών είναι ο αφρός, η ξηρά σκόνη και το διοξείδιο του άνθρακα.

Η χρήση νερού δεν ενδείκνυται για την κατάσβεση αυτής της κατηγορίας πυρκαγιών, διότι, επειδή συνήθως, τα εύφλεκτα υγρά δεν είναι διαλυτά στο νερό, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να μεγαλώνει ο όγκος και η επιφάνεια του καιόμενου υγρού και να εξαπλώνεται η πυρκαγιά.

Εάν τα εύφλεκτα υγρά είναι διαλυτά στο νερό, όπως είναι το οινόπνευμα, η πυρκαγιά μπορεί να κατασβεστεί, με αραίωση της καιόμενης ύλης με νερό.

Πυρκαγιές αερίων καυσίμων ή Γ’ κατηγορίας
Στην κατηγορία αυτή, έχουμε πυρκαγιές που αφορούν αέρια καύσιμα όπως μεθάνιο, προπάνιο, βουτάνιο, ασετιλίνη, κλπ. Σε περίπτωση φιαλών υγραερίου, τα αέρια καύσιμα καίγονται στην οδό διαφυγής τους από τις φιάλες (βλάβη βαλβίδας, διάρρηξη σωλήνα).

Η κατάσβεσή τους επομένως πετυχαίνεται με το φράξιμο της οδού διαφυγής τους δηλαδή με το κλείσιμο της στρόφιγγας ή με την τοποθέτηση τεμαχίων υγρών υφασμάτων στην οδό διαφυγής ή τέλος με τη διακοπή της παροχής αερίου από τον κεντρικό διακόπτη ή βάνα, εφόσον πρόκειται για μόνιμη εγκατάσταση.

Κατάσβεση με αποκοπή της φλόγας είναι δυνατή εφόσον δεν υπάρχει κοντά άλλη εστία φωτιάς γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα επαναφλεγεί το αέριο το οποίο εξακολουθεί να διαφεύγει.

Οι πυρκαγιές της κατηγορίας αυτής είναι τρομερά επικίνδυνες διότι εξαιτίας της ανάφλεξης αερίων στην οδό διαφυγής τους προκαλείται θέρμανση των φιαλών και αύξηση της πίεσης του αερίου που βρίσκεται μέσα σε αυτές με συνέπεια τη διάρρηξη των φιαλών και την πρόκληση μεγάλων καταστροφών από την επέκταση της πυρκαγιάς και τις ανατινάξεις.

Γι’ αυτό το λόγο πέρα από την αποκοπή της φλόγας θα πρέπει να γίνεται συνεχής διαβροχή των φιαλών για να προλάβουμε την υπερθέρμανση και διάρρηξη αυτών.

Η διαβροχή των φιαλών επιβάλλεται και στην περίπτωση κατά την οποία δεν καίγεται το ίδιο το αέριο αλλά οι φιάλες βρίσκονται μέσα στον καιγόμενο χώρο ή κοντά σε εστία φωτιάς. Πάντως σε κάθε περίπτωση επιβάλλεται η απομάκρυνση των φιαλών από την εστία της φωτιάς εφόσον αυτή είναι δυνατή και το κλείσιμο της στρόφιγγας διαφυγής

Πυρκαγιές μετάλλων ή Δ’ κατηγορίας
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι πυρκαγιές από μέταλλα π.χ μαγνήσιο, κάλλιο, νάτριο, αλουμίνιο.

Οι πυρκαγιές μετάλλων δύσκολα αντιμετωπίζονται γιατί όλα σχεδόν τα κατασβεστικά μέσα – νερό, κατασβεστικά αέρια – διασπώνται εξαιτίας της υψηλής θερμοκρασίας στην οποία καίγονται τα μέταλλα, με αποτέλεσμα την επανάφλεξη των παραγόμενων αερίων και την πρόκληση εκρήξεων.

Επομένως, όταν δεν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης της πυρκαγιάς σε άλλα υλικά, καλό είναι να τα αφήνουμε να καίγονται ώσπου να αυτοκατασβεστούν.

Εάν όμως πρέπει να γίνει επέμβαση για κατάσβεση της πυρκαγιάς, πρέπει να γίνεται χρήση νερού με βολή μεγάλης διαμέτρου και από μεγάλη απόσταση για να αποφεύγεται ο κίνδυνος από τα αποσπώμενα και εκτοξευμένα σε μακρινές αποστάσεις πυρακτωμένα μέταλλα.

Όταν πρόκειται για μικρές πυρκαγιές μετάλλων, στις οποίες η θερμική ακτινοβολία επιτρέπει την προσέγγιση, μπορεί να γίνει επικάλυψη των πυρακτωμένων μετάλλων με χώμα ή με κατασβεστικές σκόνες.

Πυρκαγιές παρουσία ηλεκτρικού ρεύματος ή Ε’ κατηγορίας
Είναι αυτές που αφορούν πυρκαγιές σε ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά μηχανήματα.

Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του υλικού που θα χρησιμοποιήσουμε για την κατάσβεση των πυρκαγιών αυτής της κατηγορίας είναι η κακή ηλεκτρική αγωγιμότητα αυτού.

Οι πυρκαγιές αυτές μπορούν να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά με τη χρήση διοξειδίου του άνθρακα και ξηράς κόνεος.

Μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να γίνει χρήση νερού με την προϋπόθεση όμως ότι θα φροντίσουμε να διασπάται η βολή νερού.

Βέβαια ο κίνδυνος από τη χρήση νερού στις πυρκαγιές της κατηγορίας αυτής είναι μεγάλος διότι, όπως γνωρίζουμε, το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού και μπορούν να συμβούν σοβαρά ατυχήματα.

Σε όλες όμως τις περιπτώσεις πρέπει να γίνεται διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος με το κλείσιμο του διακόπτη παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να γίνεται έλεγχος και συντήρηση των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων προς αποφυγή βραχυκυκλωμάτων, που αποτελούν την κύρια αιτία πυρκαγιών αυτής της κατηγορίας.