ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΕΣ


Οι ιογενείς γαστρεντερίτιδες αποτελούν τη δεύτερη σε συχνότητα κλινική οντότητα μετά τις ιογενείς αναπνευστικές λοιμώξεις και το συχνότερο αίτιο διάρροιας σε παιδιά και ενήλικες. Η συχνότητά τους εξαρτάται από την ηλικία, τη χώρα και τις συνθήκες διαβίωσης του ασθενούς.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η συχνότητα των λοιμωδών γαστρεντερίτιδων που προκαλούνται από βακτήρια και παράσιτα έχει μειωθεί, τουλάχιστον στις αναπτυγμένες χώρες, ως αποτέλεσμα της συνολικής επιτήρησης της Δημόσιας Υγείας, κυρίως μέσω παρακολούθησης, συντήρησης και βελτίωσης των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης. Ωστόσο η επίπτωση της γαστρεντερίτιδας ιογενούς αιτιολογίας δεν ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό μείωσης
Οι  αιτιολογικοί παράγοντες οξείας διάρροιας σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες είναι κυρίως :
Οι Rotaviruses (ροταϊοί)  που αποτελούν και  την πρώτη αιτία οξείας διάρροιας παγκοσμίως σε παιδιά (30-60%). Ειδικότερα οι ροταϊοί ευθύνονται για το 50% των επιδημικών διαρροϊκών συνδρόμων σε βρέφη και παιδιά, ακολουθούμενοι από τους
Noroviruses (νοροϊούς) (8-30%). Oι λοιμώξεις από Nοροϊούς παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες. Άλλοι ιοί που προκαλούν ιογενή γαστρεντερίτιδα είναι οι εντεροϊοί και οι κοροναϊοί.

Συμπτώματα
Οι κλινικές εκδηλώσεις της ιογενούς γαστρεντερίτιδας περιλαμβάνουν οξεία διάρροια, εμετούς, πυρετό, ανορεξία, κεφαλαλγία, κοιλιακές κράμπες και μυαλγίες.
Κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα δεν είναι διαφοροδιαγνωστικό των ιογενών από τα μικροβιακά ή παρασιτικά αίτια της γαστρεντερίτιδας.
Οι μικροβιακές λοιμώξεις συνδέονται περισσότερο με παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ συνοδεύονται συχνότερα από εμφάνιση βλεννωδών ή αιματηρών κοπράνων, χαρακτηριστικά που δεν παρατηρούνται σε ιογενή προσβολή.

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΡΟΤΑΪΟ
Ο ιός αυτός μεταδίδεται με την εντεροστοματική οδό, ενώ η μετάδοσή του είναι ανεξάρτητη των συνθηκών υγιεινής, καθώς είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός RNA ιός και μπορεί να παραμείνει για εβδομάδες στο νερό, στα χέρια και σε άλλες επιφάνειες.
Μεταφέρεται στο γαστρεντερικό σωλήνα μέσω κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων (συχνότερα λαχανικών), τα οποία επιμολύνονται με τη σειρά τους μετά από πλύσιμο με μολυσμένο νερό.
Η νόσος εκδηλώνεται μετά από 2-4 ημέρες (χρόνος επώασης) από την κατανάλωση του μολυσμένου τροφίμου , ξαφνικά με υδαρείς κενώσεις, πυρετό, εμετούς και κοιλιακό άλγος. Η διάρκεια των συμπτωμάτων κυμαίνεται από 3 έως 7 ημέρες
Τα παιδιά με λοίμωξη από ροταϊό εμφανίζουν συχνότερα εμετούς και υψηλό πυρετό (>39.8οC) από άλλες οξείες γαστρεντερίτιδες. Η πιο σοβαρή επιπλοκή, που είναι και αίτιο υψηλής θνησιμότητας, είναι η αφυδάτωση, που απειλεί περισσότερα τα βρέφη και τα παιδιά ηλικίας από 6 έως 24 μήνες.
Δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία και κύριο μέλημα είναι να προληφθεί η αφυδάτωση.

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΝΟΡΟΪΟ
Οι νοροϊοί αποτελούν την κύρια αιτία επιδημιών διάρροιας και εμετών από φαγητό ή νερό σε όλο τον κόσμο.
Μεταδίδονται με την εντεροστοματική οδό και είναι ιδιαίτερα μολυσματικοί καθώς απεκκρίνονται σε μεγάλους αριθμούς από τα κόπρανα και τα εμέσματα των ασθενών και ανιχνεύονται σε αυτά ακόμα και 2 εβδομάδες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Η μετάδοση μπορεί να γίνει από άτομο σε άτομο ή ακόμη και με αερολύματα, αλλά είναι πολύ συχνότερη από μολυσμένα τρόφιμα ή νερό. Η ικανότητα επιβίωσης του ιού στις διάφορες επιφάνειες ως και 3 βδομάδες, όπως και η πολύ χαμηλή μολυσματική δόση του ιού (10-100 ιϊκά σωματίδια), συμβάλλουν πολλές φορές στην επέκταση και διατήρηση επιδημιών.
Ο χρόνος επώασης του ιού είναι συνήθως 1-2 ημέρες και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία, εμέτους, μη αιματηρές διάρροιες, κακουχία, μυαλγίες κοιλιακά άλγη και πυρετό. Όπως και στην περίπτωση των ροταϊών και εδώ η νόσος εμφανίζεται περισσότερο τους χειμερινούς μήνες και η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι από 24 έως 48 ώρες. Η συχνότερη επιπλοκή είναι και σε αυτήν την περίπτωση η αφυδάτωση,
Η αντιμετώπιση περιορίζεται στην αποφυγή της μετάδοσης του ιού και τα μέτρα πρόληψης αφορούν καλό πλύσιμο των χεριών, απομόνωση των ασθενών και σύσταση για αποφυγή της εργασίας ασθενών για 3-4 ημέρες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων.


 ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΙΟΓΕΝΟΥΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ

Τι μπορούμε να κάνουμε για να προφυλαχθούμε από την ιογενή γαστρεντερίτιδα;
Για να μειώσουμε την πιθανότητα νόσησης από ιογενή γαστρεντερίτιδα θα πρέπει:

Α) ΝΑ ΤΗΡΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΒΑΣΙΚΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ:

Πλένουμε συχνά τα χέρια μας με σαπούνι και νερό ειδικά:
 Πριν

Μετά

Σημειώνεται ότι οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουν ώστε και τα παιδιά της οικογένειας να κάνουν το ίδιο.

Β) ΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΜΕ ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΑΣΦΑΛΗ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΝΕΡΟ (ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ ΟΤΙ ΤΑ ΜΟΛΥΣΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΨΗ ΚΑΙ ΟΣΜΗ)
Έτσι:

Γ) ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΡΟΤΑΪΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΙΟΓΕΝΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΚΥΡΙΩΣ ΣΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ.

Ο εμβολιασμός συμπεριλαμβάνεται στο ισχύον εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών παιδιών και εφήβων και πρέπει να ολοκληρώνεται έως την ηλικία των 6 μηνών το αργότερο
Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο έναντι των υπολοίπων ιών που προκαλούν γαστρεντερίτιδα.
Σήμερα τα εγκεκριμένα εμβόλια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) που συνιστώνται για τον ροταϊό διεθνώς, αλλά και στη χώρα μας, είναι δύο και περιέχουν ζώντες εξασθενημένους ιούς που χορηγούνται από το στόμα. Συγκεκριμένα:

  1. Μονοδύναμο εμβόλιο που περιέχει ζωντανό εξασθενημένο στέλεχος ανθρώπινου ροταϊού Είναι πόσιμο εμβόλιο και χορηγείται σε δύο δόσεις (1ml ανά δόση).
  2. Πενταδύναμο εμβόλιο που περιέχει ανασυνδυασμένα ανθρώπεια και βόεια στελέχη Είναι πόσιμο εμβόλιο και χορηγείται σε 3 δόσεις (2ml ανά δόση).

 Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα  επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.



ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΝΟΣΕΙ ΑΠΟ ΙΟΓΕΝΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΤΑΔΩΣΕΙ ΤΟ ΝΟΣΗΜΑ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ;

Όταν κάποιος είναι άρρωστος με  ιογενή γαστρεντερίτιδα, θα πρέπει για όσο διαρκούν τα συμπτώματά του και για διάστημα 48 ωρών μετά την υποχώρησή τους:

Σε κάθε περίπτωση ακολουθούμε τις συμβουλές και την θεραπεία του θεράποντα ιατρού.