TOΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗ

Η τοξοπλάσμωση είναι μια μόλυνση που προκαλείται από μονοκύτταρο παράσιτο που ονομάζεται Toxoplasma gondii.

Mετάδοση
Οι άνθρωποι συνήθως μολύνονται από τις παρακάτω οδούς μετάδοσης:

• Μέσω πεπτικής οδού και ρινοφαρυγγικής κοιλότητας με την κατανάλωση ωμού ή μισοψημένου κρέατος (ειδικά βοδινό, χοιρινό και αρνίσιο), από μολυσμένα φυλλώδη πράσινα λαχανικά που δεν έχουν πλυθεί καλά όπως και από το χώμα.
• Από ζώο σε άνθρωπο Οι γάτες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση της τοξοπλάσμωσης. Μολύνονται τρώγοντας μολυσμένα τρωκτικά, πουλιά ή άλλα μικρά ζώα. Το παράσιτο μεταφέρεται έπειτα στα κόπρανα της γάτας σε μορφή ωοκύστης, η οποία είναι μικροσκοπική.
• Από μητέρα σε παιδί (συγγενής)
• Σπάνιες περιπτώσεις (μετάγγιση αίματος , μεταμόσχευση οργάνων)

Συμπτώματα
Υγιείς (μη έγκυες)
Η  επίκτητη τοξοπλάσμωση διακρίνεται σε οξεία, χρόνια και ασυμπτωματική. Οι υγιείς άνθρωποι που μολύνονται από το Toxoplasma gondii συχνά δεν έχουν συμπτώματα επειδή το ανοσοποιητικό τους σύστημα συνήθως εμποδίζει το παράσιτο από το να προκαλέσει ασθένεια. Η οξεία λοίμωξη θυμίζει ιογενή λοίμωξη  εμφανίζοντας: διόγκωση λεμφαδένων, πυρετό, πόνο στις αρθρώσεις και τους μυς κ.ά. που διαρκούν εβδομάδες έως μήνες και μετά απομακρύνονται. Στη χρόνια νόσο μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα από το νευρικό σύστημα και τους οφθαλμούς.

Μητέρα-σε-παιδί (συγγενής)
Γενικά, εάν μια γυναίκα έχει μολυνθεί πριν να μείνει έγκυος, το αγέννητο παιδί θα προστατευθεί επειδή η μητέρα έχει αναπτύξει ανοσία. Εάν μια γυναίκα μολυνθεί με Toxoplasma κατά τη διάρκεια ή λίγο πριν από την εγκυμοσύνη, μπορεί να περάσει τη μόλυνση στο αγέννητο μωρό της (συγγενής μετάδοση). Πιθανά αποτελέσματα μπορεί να είναι:

• αποβολή
• θνησιγενές έμβρυο
• γέννηση παιδιού με συγγενή τοξοπλάσμωση (π.χ. διάταση κοιλιών εγκεφάλου ή μικροκεφαλία)

Τα μωρά που έχουν μολυνθεί πριν από τη γέννηση συχνά δεν εμφανίζουν συμπτώματα κατά τη γέννηση αλλά ενδέχεται να τα αναπτύξουν αργότερα στη ζωή τους με πιθανή απώλεια όρασης, διανοητική αναπηρία και επιληπτικές κρίσεις.

Λοίμωξη σε ανοσοκατεσταλμένους
Η τοξοπλάσμωση αποκτά ιδιαίτερη σημασία εάν μολύνει ανοσοκατασταλμένα άτομα. Σε ασθενείς, π.χ. με AIDS, η ασθένεια εμφανίζεται ως διάχυτη νόσος, με βαριά κλινική εικόνα που συνήθως αφορά το νευρικό σύστημα και συχνά καταλήγει σε θάνατο. Τέτοια άτομα βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο νόσησης από επανενεργοποίηση της λοίμωξης.

Διάγνωση
Η διάγνωση της τοξοπλάσμωσης τυπικά γίνεται με εξετάσεις αίματος (ανοσοσφαιρίνες IgG & IgM).

Θεραπεία
Υγιείς (όχι έγκυες)
Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από την τοξοπλάσμωση χωρίς θεραπεία.

Έγκυες ,ανοσοκατασταλμένοι, άτομα με προσβολή οργάνων
Χορηγείται θεραπεία

Πρόληψη
Μειώστε τον κίνδυνο από τα τρόφιμα μέσω του ασφαλούς χειρισμού τροφίμων

• Τόσο οι έγκυες όσο και ο υπόλοιπος πληθυσμός πρέπει να ψήνουν και να βράζουν πολύ καλά όλα τα κρέατα (να φτάνει όλο το πάχος του κρέατος). Το χρώμα δεν αποτελεί αξιόπιστο δείκτη ότι το κρέας έχει μαγειρευτεί σε θερμοκρασία αρκετά υψηλή για να σκοτώσει επιβλαβή παθογόνα όπως το Toxoplasma.
• Μην δοκιμάζετε το κρέας μέχρι να μαγειρευτεί
• Όλα τα σκεύη που χρησιμοποιούνται για το μαγείρεμα του κρέατος πρέπει να πλένονται σχολαστικά.
• Ακόμα πιο σχολαστικά, δηλαδή φύλλο-φύλλο, πρέπει να πλένονται όλα τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά που τρώγονται ωμά και τα φρούτα
• Να πίνετε μόνο παστεριωμένο γάλα.
• Μην τρώτε ωμά ή ατελώς μαγειρεμένα στρείδια ή μύδια.
• Όποιοι ασχολούνται με τον κήπο πρέπει να χρησιμοποιούν γάντια και να πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους μετά από κηπουρικές εργασίες.
• Οι έγκυες γυναίκες καλό είναι να αποφεύγουν τα ζώα, κυρίως τις γάτες, γιατί μπορεί να είναι φορείς. Ιδιαιτέρως τις ακαθαρσίες θα πρέπει να τις αποφεύγουν γιατί μπορεί να είναι εστίες μόλυνσης.
• Σωστό πλύσιμο χεριών

ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΙΑΤΡΟ ΣΑΣ