ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ (ΟΞΥΤΕΝΗ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ)
Είναι από τα πιο συχνά Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα(ΣΜΝ) . Προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Ο ιός αυτός είναι διαφορετικός από τον ιό του έρπητα (HSV) και τον ιό HIV (AIDS).
Υπάρχουν πάρα πολλοί διαφορετικοί τύποι του HPV. Από αυτούς οι 60 είναι τύποι οι οποίοι προσβάλουν τα γεννητικά όργανα και μία μικρή μειοψηφία από αυτούς έχει την τάση να προσβάλει το DNA προκαλώντας αλλοιώσεις στον τράχηλο, το αιδοίο ή τον κόλπο.
Τα καρκινογόνα στελέχη του ιού HPV δεν προκαλούν ορατά κονδυλώματα. Προκαλούν όμως δυσπλασία, μια προκαρκινική βλάβη στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας ή του ορθού, χωρίς αυτό να σημαίνει ,ότι όποιος έχει εμφανίσει δυσπλαστικές αλλοιώσεις λόγω του ιού, θα εμφανίσει καρκίνο.
Γενικά οι λοιμώξεις που προκαλούνται είναι δύο τύπων όπως και οι ιοί που τις προκαλούν είναι διαφορετικού τύπου.
- Λοιμώξεις του δέρματος των χεριών και των ποδιών (μυρμηγκιές)
- Λοιμώξεις των βλεννογόνων των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού (κονδυλώματα).
Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων δεν είναι απειλητική για τη ζωή, εάν όμως τα οξυτενή κονδυλώματα δεν αντιμετωπιστούν μέσω της κατάλληλης θεραπείας, ενδέχεται να υπάρξει εξάπλωση στη γεννητική και περιγεννητική περιοχή, αλλά και μετάδοση του ιού.
Εντοπίζονται ως μικρές διογκώσεις. κυρίως στα γεννητικά όργανα και τις περιοχές γύρω από αυτά, καθώς και στην περιοχή του δακτυλίου του πρωκτού και της μεσογλουτιαίας αύλακας. Πολύ σπάνιες είναι εξωγεννητικές θέσεις, όπως η στοματική κοιλότητα ή οι γωνίες των χειλιών. Πολλαπλασιαζόμενα μπορούν να σχηματίζουν μεγάλες πλάκες.
Μετάδοση
Μεταδίδεται με την σεξουαλική επαφή (κολπική, στοματική, πρωκτική) από κάποιον ο οποίος έχει τον ιό.
Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί ακόμη κι όταν ο πάσχων ή ο φορέας δεν έχει συμπτώματα. Δεν είναι απαραίτητη η αλλαγή πολλών συντρόφων για την μετάδοση του ιού , αλλά αυτή η πρακτική των πολλαπλών συντρόφων αυξάνει κατά πολύ την πιθανότητα μετάδοσης και εξάπλωσης του ιού .
Επίσης, το γεγονός ότι κάποιος μπορεί να αναπτύξει συμπτώματα και χρόνια μετά την μόλυνση, μπορεί να κάνει την διάγνωση δυσκολότερη.
Πρέπει εδώ να τονισθεί πως τα κονδυλώματα μολύνουν και το υγιές δέρμα με απλή επαφή συνεπώς δεν απαιτείται ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή για την μόλυνση.
Θεραπεία
Για τη θεραπεία των οξυτενών κονδυλωμάτων υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές διαθέσιμες .Η θεραπεία είναι συμπτωματική ,εφαρμόζεται από τον ειδικό ιατρό και εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή. Στόχος της θεραπείας είναι η αποφυγή των επιπλοκών(ο ιός μένει).
Επιπλοκές
- Ελάσσονες επιπλοκές κονδυλωμάτων: ελκώσεις και δημιουργία πληγών, αιμορραγία, επιμόλυνση των βλαβών, μηχανικά προβλήματα κατά την ούρηση και ψυχολογικά προβλήματα.
- Μείζονες επιπλοκές κονδυλωμάτων: γιγάντια κονδυλώματα, δυσπλασίες, καρκίνοι πρωκτογεννητικής χώρας, καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα.
Προληπτικά μέτρα
- Προφυλακτικό
Χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό κατά την διάρκεια της ερωτική πράξης, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτό δεν αρκεί, καθώς δεν καλύπτει ούτε τη βάση του πέους, ούτε την περιγεννητική περιοχή, αλλά ούτε και όλα τα είδη της σεξουαλικής συνεύρεσης. Είναι όμως ο μόνος τρόπος προφύλαξης εκτός από την αποχή.
- Τεστ ΠΑΠ
Το καθιερωμένο τεστ ΠΑΠ είναι απαραίτητο, αλλά δεν αρκεί διότι αυτό δείχνει μόνο αν υπάρχουν ήδη κυτταρικές αλλοιώσεις και δεν δείχνει εγκαίρως τη μόλυνση με HPV όπως και τον τύπο του ιού
- Αποφυγή μικροτραυματισμών
Το ξύρισμα των περιγεννητικών περιοχών αρκετά συχνά προξενεί αμυχές αλλά και η αποτρίχωση που προξενεί μικροτραυματισμούς μπορεί να δημιουργήσουν εστίες πιθανής εισόδου του ιού.
- Αυτοεξέταση
Η αυτοεξέταση για τυχόν αλλοιώσεις, περίεργες μικρές δερματικές προεξοχές και γενικότερα δερματικές βλάβες που μέχρι πρότινος δεν είχε το άτομο, στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και γύρω από αυτήν, πρέπει να είναι το πρώτο βήμα. Η αυτοεξέταση γίνεται με ψηλάφηση της γεννητικής αλλά και περιγεννητικής περιοχής, και αναλυτική ανίχνευση με δυνατό φώς και καθρέφτη.
- Μονογαμία
Ελαττώνει την πιθανότητα μετάδοσης και διασποράς του ιού.
- Εμβολιασμός
Ο εμβολιασμός αφορά την πρόληψη από την μόλυνση από συγκεκριμένα στελέχη του ιού HPV Στο εμπόριο διατίθενται δύο εμβόλια το διδύναμο (Cervarix) (τύποι 16 και 18)και το τετραδύναμο (Gardasil), τύποι (6,11,16,18)που προστατεύουν από τους πιο συχνούς ογκογόνους τύπους του ιού.
Το τετραδύναμο προστατεύει και από τους συχνότερους τύπους που προκαλούν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων. Ηλικία έναρξης του εμβολιασμού στα άτομα 9 ετών και άνω.
Από 9 ετών έως και 13 ετών μπορούν να χορηγηθούν 2 δόσεις εντός εξαμήνου (0,6).
Αιχμή της λοίμωξης εντοπίζεται στην ηλικία των 16 ως και 25 ετών
Στα άτομα 14 ετών και άνω το εμβόλιο χορηγείται σε 3 δόσεις με ενδομυϊκή ένεση και εντός εξαμήνου στους (0, 1 ή 2 και 6) μήνες.
Υπάρχουν και εναλλακτικά σχήματα, αλλά θα πρέπει πάντα όλες οι δόσεις να χορηγούνται εντός έτους.
Ωστόσο ανεξάρτητα από τον εμβολιασμό το καθιερωμένο τεστ Παπανικολάου εξακολουθεί να γίνεται ως προληπτική εξέταση για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (ο εμβολιασμός δεν καταργεί το τεστ).
Το εμβόλιο κατά του HPV έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας