ΓΡΙΠΗ
Ορισμός :
Η γρίπη είναι οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος, που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης. Υπάρχουν 3 τύποι των ιών της γρίπης : οι Α, οι Β (συχνοί) και οι C (σπάνιοι).
Τρόπος μετάδοσης :
Η γρίπη μεταδίδεται από άτομο σε άτομο με την αναπνευστική οδό κυρίως με τα σταγονίδια που εκτινάσσονται με τον βήχα, το φτέρνισμα, το φιλί, ακόμα και με την έντονη ομιλία.
Επίσης, η γρίπη μεταδίδεται και μέσω των χεριών, όταν κάποιος αγγίζει αντικείμενα ή επιφάνειες που έχουν μολυνθεί και μετά πιάσει τα μάτια του, την μύτη του ή το στόμα του.
Ο συγχρωτισμός ( δηλαδή η συγκέντρωση πολλών ατόμων σε κλειστούς χώρους), ευνοεί την μετάδοση της γρίπης.
Χρόνος επώασης :
Ο χρόνος επώασης είναι 1-5 μέρες.
Συμπτώματα :
Η εισβολή της γρίπης είναι απότομη και χαρακτηρίζεται από:
- Υψηλό πυρετό ( >38 C)
- Κεφαλαλγία
- Μυαλγίες, αρθραλγίες
- Ρινόρροια
- Ξηρό βήχα
Μετά από 3 μέρες, ο πυρετός συνήθως υποχωρεί και ο βήχας από ξηρός γίνεται υγρός και επιμένει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν, συχνά, συμπτώματα και από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως ναυτία, έμετοι, διάρροια, ενώ οι ενήλικες σπάνια.
Επιπλοκές :
Μπορεί να προκαλέσει από ήπια ως και πολύ σοβαρή νόσηση, ακόμη και θάνατο ( σπάνια).
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν την γρίπη, χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου, διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές από διάφορα συστήματα του οργανισμού, όπως :
- Από το αναπνευστικό σύστημα : Πνευμονία
- Από το καρδιαγγειακό σύστημα : Μυοκαρδίτιδα, περικαρδίτιδα
Έμφραγμα
- Από το Κεντρικό Νευρικό σύστημα : Εγκεφαλίτιδα
Σύνδρομο Guillain-Barre
Οξεία ψύχωση κ.α
- Από το γαστρεντερικό σύστημα : Κοιλιακά άλγη
Αιματέμεση
Αιμορραγική γαστρεντερίτιδα
Στα βρέφη, πιο συχνές επιπλοκές είναι: η βρογχιολίτιδα (8-24%), γρίπη με γαστρεντερική μορφή ( 10%), ωτίτιδα ( 5%) και εξαιρετικά σπάνια (0,5%) το σύνδρομο Reye (οίδημα εγκεφάλου με λιπώδη εκφύλιση σπλάγχνων και κυρίως του ήπατος).
Ομάδες υψηλού κινδύνου για επιπλοκές είναι:
- άτομα μεγαλύτερα από 60 ετών
- βρέφη και παιδιά
- έγκυες, λεχωίδες και θηλάζουσες
- άτομα με άσθμα ή με χρόνιες πνευμονοπάθειες
- άτομα με καρδιακή νόσο
- άτομα ανοσοκατεσταλμένα
- άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη ή και με άλλα χρόνια μεταβολικά νοσήματα
- παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια ( νόσος Kawasaki, ρευματοειδής αρθρίτιδα), για πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye, μετά από γρίπη.
Πρόληψη :
Ο κυριότερος τρόπος πρόληψης από γρίπη είναι ο ετήσιος εμβολιασμός.
Ο εμβολιασμός πρέπει να είναι έγκαιρος, δηλαδή κατά το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου και κάθε χρόνο.
Οι δόσεις του εμβολίου, είναι ανάλογα με την ηλικία.
Στους ενήλικες γίνεται μόνο 1 δόση εμβολίου, ενώ στα παιδιά < 9 ετών γίνονται 2 δόσεις εμβολίου σε διάστημα ενός μήνα, η πρώτη από την δεύτερη.
Χρειάζονται 2 εβδομάδες από τον εμβολιασμό, ώστε ο οργανισμός να δημιουργήσει τα προστατευτικά αντισώματα για την γρίπη.
Το εμβόλιο για την γρίπη, είναι ιδιαίτερα ασφαλές και αποτελεσματικό.
Το 70-90% των ατόμων που εμβολιάζονται, προστατεύονται από τη νόσο.
Στους ηλικιωμένους και σε όσους πάσχουν από σοβαρά και χρόνια νοσήματα, το εμβόλιο μερικές φορές είναι λιγότερο αποτελεσματικό, αλλά ακόμη και τότε μειώνει τις εισαγωγές στα νοσοκομεία, τις επιπλοκές και τους θανάτους.
Το εμβόλιο για την γρίπη, προσφέρει ανοσοποίηση για 6 μήνες.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Το εμβόλιο της γρίπης πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, γιατί :
- ‘’αλλάζει’’ ο ιός ( επειδή σε κάθε περίοδο γρίπης κυκλοφορούν διαφορετικά στελέχη του ιού από αυτά της προηγούμενης περιόδου)
- Η ανοσία που παρέχει το εμβόλιο, διαρκεί μόνο για 6 μήνες
- Προσφέρει τόσο ατομική προστασία, όσο και προστασία κοινότητας.
Γενικά προληπτικά μέτρα :
- εμβολιασμός για τη γρίπη
- αποφυγή συγχρωτισμού
- τα άτομα που βήχουν ή φτερνίζονται, θα πρέπει να καλύπτουν το στόμα και τη μύτη τους.
- συχνό και σχολαστικό πλύσιμο χεριών
- σύσταση χορήγησης αντι-ιικών φαρμάκων, σε ασθενείς με σοβαρή συμπτωματολογία κατά την περίοδο Νοεμβρίου- Απριλίου, πάντα υπό τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.