ΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ


Ορισμός
Τροφική δηλητηρίαση, ονομάζεται κάθε δηλητηρίαση που προκαλείται από κατανάλωση τροφής ή νερού μολυσμένου από μικρόβια, ιούς και παράσιτα.

Αίτια
Πιο αναλυτικά, οι τροφικές δηλητηριάσεις, μπορεί να οφείλονται σε:
Α) Μικρόβια
- Σταφυλόκοκκος χρυσίζων ( Staphylococcus aureus)
- Κλωστηρίδιο της αλλαντίασης ( Clostridium botulinum)
- Βάκιλλος ο κηρόχρους ( Bacillus cereus)
-Κολοβακτηρίδιο ( E. Coli)
-Σαλμονέλλα ( Salmonella)
-Σιγκέλλα ( Shigella)
-Βρουκέλλα ( Brucella)
-Δονάκιο της χολέρας ( Vibrio cholerae)
-Καμπυλοβακτηρίδιο ( Campylobacter)
-Λεπτόσπειρα (Leptospira)
-Υερσίνια εντεροκολίτιδας ( Yersinia enterocolitica)
Β) Ιοί
- Ιός της Ηπατίτιδας Α ( Hepatitis A)
- Ιοί Rota
- Ιοί Nora
Γ) Παράσιτα
-Ταινία των χοίρων ( Taenia solium)
-Ταινία των βοοειδών ( Taenia saginata)
-Κρυπτοσπορίδιο (Cryptosporidium parvum)
-Αμοιβάδα ιστολυτική ( Entamoeba histolytica)
-Λάμβλια ( Giardia lamblia)
-Τοξόπλασμα ( Toxoplasma gondii)
-Τριχινέλλα η σπειροειδής ( Trichinella spiralis)
Δ) Δηλητηριασμένα τρόφιμα
-Μανιτάρια
-Μύδια
-Σαλιγκάρια
Ε) Χημικές ουσίες
-Εντομοκτόνα
-Χλωρίνη, απορρυπαντικά
-Δηλητήρια

Επιδημιολογία
Τροφική δηλητηρίαση μπορεί να εμφανιστεί μεμονωμένα ή και ομαδικά ( σε οικογένειες, εστιατόρια, σχολεία, κατασκηνώσεις, στρατώνες κ.α)

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης μπορεί να είναι ήπια ή και πολύ σοβαρά (π.χ αλλαντίαση). Επίσης, μπορεί να εμφανιστούν άμεσα ή μετά από ώρες. Εξαρτάται από το αίτιο, από την ποσότητα του μικροβιακού παράγοντα, αλλά και από την φυσική κατάσταση του ατόμου.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
-πόνος στην κοιλιακή χώρα
-διάρροια
-έμετος
Σε πιο σοβαρές τροφικές δηλητηριάσεις, μπορεί να εμφανιστεί πυρετός, διάρροια με αιμορραγικές προσμίξεις, εξανθήματα, οιδήματα, σπασμοί, παραλυτικά φαινόμενα, ακόμη και θάνατος.

Μέτρα πρόληψης
1)Καλό πλύσιμο χεριών, ιδίως :
- πριν την παρασκευή φαγητού και ιδιαίτερα μετά των χειρισμό ωμών πουλερικών
- μετά την χρήση τουαλέτας
- μετά την αλλαγή πάνας μωρού
- μετά την επαφή με ζώα
2)Καλό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών
3)Καλό πλύσιμο των πάγκων της κουζίνας και του νεροχύτη πριν την παρασκευή φαγητού, αλλά και στο τέλος αυτής.
4)Καλό ψήσιμο κρέατος, ιδίως του κοτόπουλου
5)Ιδιαίτερη προσοχή στα αβγά. Θα πρέπει να είναι χωρίς ρωγμές, σπασίματα. Τα ωμά αβγά, θα πρέπει να βρίσκονται στο ψυγείο για 2-3 εβδομάδες το πολύ, ενώ τα βρασμένα αβγά το περισσότερο για 3-4 μέρες.
6)Ανάλογη προσοχή και στην κατανάλωση μανιταριών, σαλιγκαριών και οστρακοειδών όπως μύδια, στρείδια κ.α. Τα μύδια είναι από τη φύση τους τοξικά. Στο ήπαρ τους παράγεται η μυτιλοτοξίνη, η οποία ενοχοποιείται για τις δηλητηριάσεις.
7)Αυξημένη προσοχή σε όλες τις κονσέρβες, αλλά κυρίως στις κονσέρβες λαχανικών οικιακής παρασκευής, γιατί βλαστάνουν οι σπόροι της αλλαντίασης υπό αναερόβιες συνθήκες και παράγουν τοξίνη. Οι μολυσμένες κονσέρβες μπορεί να είναι διογκωμένες από τα αέρια και το περιεχόμενο της να παρουσιάζει αλλοίωση. Μπορεί όμως και να μην έχουν εμφανή αλλοίωση.
8)Έλεγχος της ημερομηνίας λήξης σε όλα τα προϊόντα ανεξαιρέτως.
9)Μετά την Παρασκευή φαγητού, αν αυτό δεν καταναλωθεί τις επόμενες 4 ώρες, το τοποθετούμε σε καθαρό σκεύος στο ψυγείο και όχι σε αυτό που χρησιμοποιήσαμε για την επεξεργασία του, γιατί τα μικρόβια έχουν την ιδιότητα να πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα σε θερμοκρασία δωματίου, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες.
10)Χρησιμοποιούμε διαφορετικά μαχαίρια και επιφάνειες κοπής για το κρέας, το κοτόπουλο και την σαλάτα.
11) Δεν χειριζόμαστε τρόφιμα, όταν είμαστε άρρωστοι ή έχουμε ανοιχτή πληγή στα χέρια.
12)Καταναλώνουμε μόνο παστεριωμένο γάλα και χλωριωμένο νερό. Όχι από πηγάδια, ρυάκια ή άλλες μη ασφαλείς πηγές.
13)Σε εστιατόρια, αποφεύγουμε τον κιμά π.χ μπιφτέκια, γιατί μπορεί να έχει νοθευτεί, καθώς επίσης και τις πράσινες σαλάτες, γιατί θέλουν σχολαστικό πλύσιμο. Ναι στα φαγητά της ώρας και όχι στα μαγειρευτά, γιατί μπορεί να είναι προηγούμενων ημερών. Ναι στο κοτόπουλο, αλλά μόνο στο καλοψημένο.
14)Τήρηση των κανόνων υγιεινής στην φροντίδα των κατοικιδίων ζώων.
15)Ταξιδιώτες σε χώρες με κακές συνθήκες υγιεινής, θα πρέπει να ενημερωθούν πριν το ταξείδι τους για όλα τα μέτρα προφύλαξης που θα πρέπει να πάρουν, να εμβολιαστούν αν χρειάζεται, να μην καταναλώνουν ωμά φρούτα με την φλούδα, να πίνουν μόνο εμφιαλωμένο νερό και καθόλου από την βρύση, ούτε και παγάκια.
16)Τέλος, ποτέ δεν δίνουμε μέλι σε παιδιά μικρότερα του ενός έτους!

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΩ ΜΙΑ ΕΛΑΦΡΙΑ ΤΡΟΦΙΚΗ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗ

Όλα τα παραπάνω, πάντα με την παρακολούθηση και την σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού.
Σε σοβαρές καταστάσεις, ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί στο νοσοκομείο.

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΤΗΣΩ ΙΑΤΡΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ